DOCUMENTAIRE

Leiden heeft een ruim aanbod aan scholen, zowel reguliere als speciale. Voor de meeste leerlingen is er dus wel onderwijs mogelijk, maar helemaal passend is het niet. Vooral de reguliere scholen bieden nu nog te veel van hetzelfde aan. ‘Passend onderwijs’ richt zich in de praktijk meer op de ‘problemen’ van leerlingen dan op hun potenties, kwaliteiten en intrinsieke motivatie. In onze documentaire ‘Leren in Leiden’ willen we kijken we naar ieders mogelijkheden.

Voor ons was het feit dat kinderen die goed kunnen leren, thuis zitten omdat ze op school niet passen, aanleiding om ons in deze materie te gaan verdiepen. Want er is op dit moment geen of nauwelijks passend onderwijs voor deze kinderen. Maar er is nog een grotere groep leerlingen die wel op school zitten, maar die er niet tot volle bloei komen. Ze zijn bijvoorbeeld matig gemotiveerd en presteren onder hun kunnen, of school levert teveel stress op (tijdens de eerste lockdown bleek dat vooral de laatste groep leerlingen tot rust kwam door het niet naar school hoeven). We vooronderstellen dat dit niet zozeer te wijten is aan de inspanningen van de meeste leerkrachten, maar voortvloeit uit het huidige schoolsysteem. (Passend) onderwijs lijkt erop gericht te zijn om elk kind zich te laten aanpassen aan het systeem. Niet: het systeem past zich aan aan de ontwikkeling van het kind. Doel van een goed onderwijssysteem zou moeten zijn dat het niet de ontwikkeling van een kind hindert, maar het kind faciliteert in ontwikkeling van zijn kwaliteiten en potenties. Zodat het als volwassene een goede plek in de maatschappij kan vinden.

We kwamen er achter dat Leiden trendsetter is in het vernieuwen van het huidige onderwijssysteem van programmagericht naar ‘ontwikkelingsgericht onderwijs’. Nu nog in de vorm van pilots, maar zeker met kansen voor de toekomst. We willen onderzoeken of deze ontwikkeling leidt tot de oplossing voor de leerlingen die nu niet of niet goed passen. De Leidse wethouder van onderwijs is enthousiast. De gemeenteraad is ook op de hoogte. Dus we verwachten niet dat onze film zal leiden tot kritische vragen in de raad. Maar we verwachten wel dat de impact Leiden zal overstijgen, omdat andere onderwijsregio’s belangstelling hebben voor wat er in Leiden gebeurt. De vraag is wel of deze nieuwe initiatieven blijvend soelaas bieden? Geven ze de leerlingen die thuis zitten straks de kans om te leren? En geven ze ook leerlingen op school die niet op de goede plek zitten, de kans om zich te ontwikkelen op een manier die bij hen past?

Bij onze manier van werken lopen onderzoek en filmen deels door elkaar. We onderzoeken als het ware verder, terwijl we al aan het filmen zijn. Omdat we deelgenoot zijn van concrete situaties die soms duidelijker laten zien wat er aan de hand is dan louter een interview dat zou doen.

‘Leren in Leiden’ is een gezamenlijk project van filmmaker Jan Stap en journalist René Lamers. Jan en René werken samen met Reanne van Kleef van Sleutelstad FM. Het project is mede mogelijk gemaakt door het Leids Mediafonds.

Dit werk valt onder een Creative Commons Naamsvermelding-GeenAfgeleideWerken 4.0 Internationaal-licentie.

Eén op de 10 kinderen in Nederland heeft jeugdzorg. In Leiden is dat aantal zelfs nog hoger. Maar de jeugdzorg kampt met grote financiële tekorten en als gevolg daarvan lange wachtlijsten. Bovendien  is er een gebrek aan passend aanbod van jeugdzorg. Gemeenten in onze regio hebben hierdoor behoefte aan meer grip om de zorgvraag en de financiering te beheersen. Maar meer grip kan ook ontaarden in meer bureaucratie. En dat terwijl het doel van de Jeugdwet is om het kind en gezin centraal te stellen en om de hulpverleners meer ruimte te geven. De gemeenten in de Leidse regio willen de problemen aanpakken door anders te gaan inkopen, maar ingewijden vrezen dat dat de problemen niet gaat oplossen. Het zou zelfs averechts kunnen werken, ondanks de goede intenties van de gemeenten.

We gaan daarom op pad om te zoeken naar een perspectief waarbij het kind en de familie echt centraal staan. We zoeken antwoord op vragen als: Hoe bereik je dat perspectief? En hoe stuur je dat als overheid? Welke hoopgevende initiatieven zijn er in onze regio?

De oplossing is in theorie is vaak heel helder: meer samenwerking tussen zorg onderling en met onderwijs en huisartsen; een regisseur voor een cliënt, betere afstemming aanbod op vraag, kind en gezin centraal. De praktijk is vaak weerbarstiger. Die van nu en die van de toekomst. Systemen, waarop organisaties al jaren drijven en waarop mensen zijn aangenomen, moeten op hun kop. Lokale situaties maken uitvoering van de theorie lastig. Ieder heeft zijn eigen waarheid, daarover geven we geen mening. In onze documentaire zoeken we wat wel en wat niet werkt. We registreren. Zodat eenieder vanuit zijn/haar werkelijkheid kan zien wat hij/zij kan doen.

Kijk ook op ons blog voor sneek previews en laatste nieuwtjes!

‘Het Kind van de Rekening’ is een gezamenlijk project van filmmaker Jan Stap en journalist René Lamers. Jan en René werken samen met Reanne van Kleef van Sleutelstad FM. Het project is mede mogelijk gemaakt door het Leids Mediafonds.

Dit werk valt onder een Creative Commons Naamsvermelding-GeenAfgeleideWerken 4.0 Internationaal-licentie.

Foto: kris krüg (Flickr Creative Commons)

Leids plastic

Vanaf 1 januari 2019 hoeven Leidse inwoners plastic niet gescheiden houden van het restafval. Leiden gaat volledig inzetten op het laten nascheiden van plastic, metaal en drankkartons (PMD) uit het restafval in een nieuwe installatie van AVR in Rotterdam. We willen gaan onderzoeken of dat wel een goed idee is. Temeer daar de buurgemeenten en de Leidse Universiteit juist inzetten op bronscheiding. Wat weegt zwaarder voor Leiden: het geld of het milieu? Volgens de gemeente kunnen met nascheiding van PMD hogere milieudoelstellingen dan nu behaald worden. Maar heeft Leiden wel serieus geprobeerd kunststofafval van huishoudens gescheiden in te zamelen? En is de kwaliteit van de nascheiding zodanig dat een goed recyclaat verkregen wordt? En wordt dit recyclaat ingezet als vervangende hoogwaardige grondstof voor kunststofproducten, of komt het op z’n best terecht in bermpaaltjes? Of wordt het alsnog verbrand? Past de keuze van Leiden wel in de circulaire economie? Jan Stap, Jorien van der Keijl en Reanne van Kleef gaan op pad om dit te onderzoeken. Ze volgen het Leidse plasticafval tot aan zijn bestemming en gaan te rade bij deskundigen.

‘Leids Plastic’ is een gezamenlijk project met filmmaker Jan Stap die een documentaire maakte, Leidsch Dagblad journaliste Jorien van der Keijl die een achtergrondartikel schreef en journaliste Reanne van Kleef van Sleutelstad FM die een podcast maakte. Het project is mede mogelijk gemaakt door het Leids Mediafonds.

 
Dit werk valt onder een Creative Commons Naamsvermelding-GeenAfgeleideWerken 4.0 Internationaal-licentie.

‘Kans’ – een film over kans op passend onderwijs

Hoogfunctionerende jongeren met een vorm van autisme: leren kunnen ze vaak prima, maar wat betekent autisme voor je schoolcarrière? En wat betekent het voor je ontwikkeling als je altijd een buitenbeentje bent, bijvoorbeeld in de puberteit? In de documentaire ‘KANS’ vertellen Tjitske en Jeannot hoe ze vastliepen in het reguliere voortgezet onderwijs. De veelheid aan prikkels op een grote scholengemeenschap, de sociale druk, ook binnen het lesprogramma, de pesterijen, en daarnaast steeds weer het onbegrip van medeleerlingen en docenten, dit alles maakte voor hen dat het na verloop van tijd echt niet meer ging.

Op het Leo Kannercollege, een school voor voortgezet speciaal onderwijs, kregen ze een nieuwe kans. Op deze kleinschalige school, waar ze eindelijk begrepen werden, bloeiden ze op. Ze behaalden beiden hun HAVO-diploma. We volgen Tjitske en Jeannot in hun examenjaar, en zien waarom speciaal onderwijs voor sommige leerlingen de enige uitweg is.

Bekijk de trailer.

Haagweg 4

Kunstcentrum Haagweg 4 is ooit gesticht in een kraakpand met als doel atelierruimte en een broedplaats voor kunst te creëren. Inmiddels is het pand eigendom van de gemeente geworden. Het is behoorlijk vervallen geraakt. Er is veel geld nodig om het te renoveren. Vanwege de bezuinigingen lijkt het erop dat het pand voor de kunst verloren zal gaan: ‘Als de financiering van de renovatie niet rondkomt, dan gaat populair gezegd de stekker eruit!’ Er wordt gespeculeerd dat de gemeente het aan een projectontwikkelaar gaat verkopen.

Jan Stap en Henny Hartevelt besloten van deze broedplaats een documentaire te maken, voordat zij misschien zou ophouden te bestaan. Twee jaar lang volgden zij zeven kunstenaars van Haagweg 4. De denker en werker Allart Lakke, de After-Natureschilder Gijs Donkers, schilderes van stadsymfonieën in verf gestold en gemagimixte vormen Marjolein van Haasteren, de Leidse Mondiaal Dick Bakhuizen van den Brink, de zoeker Boudewijn Schrijver, de uitvinder van momentele kunst Lamp en graficus Ben Overdevest.

Kunnen ze er blijven werken? Worden de ateliers niet onbetaalbaar? Wanneer ben je eigenlijk een kunstenaar? Tegen de achtergrond van de perikelen in en rond de toekomst van het gebouw zien we de drijfveren van de kunstenaars om te werken en te overleven.

‘De Toekomst’

Het Chillhouse in de Leidse Slaaghwijk heeft een slechte naam. Wat een jongerencentrum zou moeten zijn, is een hangplek geworden. Bovendien dreigt totale sluiting. Daar moet wat aan veranderen, vindt Halim.

Toen Halim en ik elkaar leerde kennen, wisten we al snel dat we samen een film konden maken. Halim kent de jongeren in de wijk en ik kan filmen. Ik ben gefascineerd door de manier waarop Halim de jongeren in de buurt stimuleert om goede keuzes te maken. Wat niet altijd even makkelijk is.

Bekijk de trailer.